SOŁECTWO WIARDUNKI

Sołtys: Grażyna Wendlandt

Rada Sołecka:

• Michał Jasiński
• Roman Trzęsimiech
• Jakub Górka
• Janusz Szwadzki
• Marlena Gliwa
• Przemysław Gliwa
• Katarzyna Trzęsimiech

W skład sołectwa wchodzą trzy miejscowości: Wiardunki, Boruchowo oraz Gorzewko; cały obszar zamieszkuje około 400 mieszkańców. Pod względem liczby ludności największą wsią sołectwa są Wiardunki, w których mieszka około 300 mieszkańców. Miejscowość wcześniej znana pod kilkoma nazwami, m. in.: Jardanowicze (1362), Jardanowo (1443), Wiardąnki (1647), Werdum (od 1798). Obecna nazwa wsi w dokumentach pojawiała się w połowie XVII wieku.   Nazwa wsi pochodzi od średniowiecznej jednostki obrachunkowej – 1 wiardunek to ¼ grzywny.

W źródłach historycznych Wiardunki pojawiają się XIV wieku, pierwsza wzmianka pochodzi z 1362 roku; miejscowość od tego czasu przechodzi z rąk do rąk, staje się powodem różnego typu sporów, także sądowych pomiędzy przedstawicielami szlachty. Wśród właścicieli dóbr w Wiardunkach pojawiają się między innymi członkowie rodów Bylinów, Porajów i Nałęczów. Pod koniec XVIII wieku i w wieku XIX wymienić możemy kolejne nazwiska właścicieli Wiardunek: Lipskiego, Grabowskiego, Mittelstaedta. W Wiardunkach w 1893 roku stały 24 domy, w których mieszkało 248 osób; wśród nich 99 katolików oraz 149 protestantów.  Na początku XX wieku  największy majątek we wsi posiadała rodzina Kwado oraz rodzina Lehmann – folwark w Lehmannowie, później w Podwiardunkach, obecnie w Wiardunkach.

We wsi nie znajdują się zabytki prawnie chronione; kilka budynków mieszkalnych zostało wpisanych do ewidencji zabytków. Najbardziej okazałym obiektem zabytkowym jest cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, uporządkowany w latach 2009 – 2010.

Na terenie wsi funkcjonowała szkoła podstawowa, po II wojnie światowej zlokalizowana w kilku budynkach, natomiast od  1966 roku w tzw. „tysiąclatce”. Obecnie w budynku szkoły działają Warsztaty Terapii Zajęciowej. Od 1962 roku funkcjonuje jednostka OSP. We wsi znajduje się kaplica pw. Maksymiliana Kolbego, należąca do parafii pw. św. Mikołaja w Ryczywole. W latach 2011 – 2014 w Wiardunkach działało Stowarzyszenie Rewitalizacji Cmentarzy Ewangelickich.

Teren sołectwa Wiardunki z całą pewnością jest miejscem idealnym dla szukających kontaktu z przyrodą. Niczym nie skażone świeże powietrze, przepływająca rzeka Flinta oraz sąsiedztwo Puszczy Noteckiej dają wiele możliwości na aktywny wypoczynek. Od kilku lat właśnie w Wiardunkach nad Flintą swój początek mają spływy kajakowe. Tu też w roku 1976 pierwszy raz w Wielkopolsce od średniowiecza z powodzeniem reintrodukowano bobry.

Wsią wchodzącą w skład Sołectwa Wiardunki jest także miejscowość Boruchowo. Nazwa miejscowości pochodzi od imienia Boruch. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1389 roku. Jeszcze w XIV wieku Boruchowo zostało przeniesione na prawo niemieckie; wiemy, iż w XVI wieku istniała w Boruchowie karczma. W ciągu wieków Boruchowo było wsią rycerską, kościelną. W końcu XIX wieku wieś nosiła nazwę Deutsch – Borkowo i mieszkało w niej ponad 3 razy tyle osób co dziś czyli 185, w tym 120 ewangelików. We wsi znajduje się także odrestaurowany cmentarz ewangelicki z XIX wieku.

Trzecią wsią wchodzącą w skład Sołectwa jest miejscowość Gorzewko. Powstała na początku XIX wieku, założona przez Grabowskich, właścicieli Gorzewa, jako kolonia osadników polskich i niemieckich, dla zagospodarowania nieużytków znajdujących się między Wiardunkami, Ludomami i Gorzewem. Można też przyjąć, iż Gorzewko to najstarsza miejscowość Sołectwa, albowiem w XIX wieku natrafiono tu  na znalezisko pochodzące z czasów rzymskich – przęślik i wisiorek!

Plac zabaw w Wiardunkach

Boruchowo- cmentarz ewangelicki

Remiza OSP Wiardunki